FOR WHAT?

Custard Factory w Birmingham (Wielka Brytania) – kiedyś fabryka budyniu – obecnie „centrum produkcji artystycznej i kreatywnej”

Herb Birmingham można znaleźć w bardzo wielu miejscach w tym mieście – na płaskorzeźbach, latarniach, tablicach z nazwami ulic, a nawet koszach na śmieci. Składa się z personifikacji Przemysłu (mężczyzna w ubraniu kowala) i Sztuki (kobieta trzymająca książkę i paletę), a także motta Forward (Naprzód). Herb częściowo zmieniał swój wygląd od 1838 roku – w obecnej formie pochodzi z 1977 roku. Generalnie przypomina pierwotną wersję, ale postacie zamieniły się miejscami, a mężczyzna nie trzyma już młota, ale narzędzie służące do wyrobu biżuterii – ważnej gałęzi produkcji współczesnego Birmingham.
Rzeczą, która przykuła tam moją uwagę było hasło FORWARD, które można było zobaczyć nie tylko w herbie, ale praktycznie wszędzie; takie przynajmniej było moje pierwsze wrażenie. Hasło przypominało mi slogany komunistyczne, a tego zupełnie nie spodziewałam się w Europie Zachodniej. Najbardziej imponujący przykład napisu zobaczyłam na ścianie w poprzemysłowej dzielnicy Digbeth. Powstał jako mural w 2009 roku.
Pomyślałam wtedy: To epoka industrializacji stawiała sobie za cel parcie Naprzód. Obecna epoka po-przemysłowa zapytałaby raczej: Po co?

FORWARD, mural, Newso, Juice126 & Zoot79, Birmingham 2009

FOR WHAT?, mural, Birmingham 2011

"W ramach rezydencji Post-Industrial Revolution Kamila stworzyła kilka interwencji w przestrzeni miejskiej, między innymi wielkoformatowy mural na terenie Custard Factory. FOR WHAT? jest bezpośrednią odpowiedzią na powstały wcześniej przy pobliskim parkingu mural FORWARD, który odnosił się do herbu miasta. FOR WHAT? porusza temat przyszłości i przeszłości dzielnicy - poprzez zakwestionowanie hasła FORWARD."

"TO UDERZYŁO W CZUŁĄ STRUNĘ! POMYŚLAŁEM, ŻE TO “WISIENKA NA TORCIE” ALBO RACZEJ “GWÓŹDŹ DO TRUMNY”. DOTKNĘŁAŚ CZEGOŚ, CO BYŁO SOLĄ W OKU, ALE NIE TYLKO - PRZEKRĘCIŁAŚ TO, CO UWAŻAM/Y ZA DENERWUJĄCE. ZDEKONSTRUOWAŁAŚ PROPAGANDĘ. PRZEBIŁAŚ BALON NAKAZU I UKUŁAŚ HASŁO SPRZECIWU."

FOR WHAT?, naklejka, Plac Wiktorii, Birmingham

Birmingham to miasto o silnej tradycji przemysłowej, którą symbolicznie odzwierciedla herb miasta przedstawiający personifikację Przemysłu i Sztuki. W herbie znajduje się również motto: Forward [Naprzód]. To dominujące w przestrzeni publicznej miasta hasło zostało przez artystkę zakwestionowane i zastąpione pytaniem ? For What? [Po co?]. Ten prosty zabieg w przewrotny sposób zmienił hasło propagandowe w pytanie kwestionujące sensowność działania. Dwa kontrastujące ze sobą typy działalności ? wytwórcza praca i działalność artystyczna – napędzane są mitami, które uzasadniają ich sensowność i motywują ludzi do działania. Oba, usilnie podtrzymywane przez społeczeństwa i ich rządy, regularnie przechodzą kryzysy. Działanie Kamili Szejnoch kwestionuje słuszność tych mitów i wskazuje na niepewność i umowność wartości obu rodzajów pracy.

Umieszczając hasła w przestrzeni publicznej, podmieniając motta pod herbami na ulicach i w urzędach subwersywnie wprowadziła negację obowiązującego współcześnie paradygmatu dobrej pracy. Szczególnie silny wydźwięk zyskało to w mieście o tradycjach dziewiętnastowiecznej, bezkompromisowej industrializacji.?

Antoni Burzyński, kurator (Fundacja Sztuki Współczesnej „In Situ”)